Gdy dzieci wkraczają w dorosłość, to rodzice bardzo często, chcąc zapewnić dzieciom lepszy start w dorosłość, zaczynają myśleć o przekazaniu dzieciom mieszkania. Jedną z najczęściej występujących w praktyce możliwości przekazania mieszkania na rzecz dziecka jest darowizna. Istnieją jednak jeszcze inne sposoby przekazania mieszkania dziecku.

Darowizna – najczęściej wybierany sposób przekazania mieszkania

Umowa darowizny mieszkania to stosunkowo prosty sposób przekazania mieszkania na dziecko. Należy jednak pamiętać o kilku niezbędnych formalnościach. Przede wszystkim umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Pamiętać należy nadto, że darowizna mieszkania związana jest z koniecznością zapłacenia podatku od darowizny, można jednak liczyć na całkowite zwolnienie z podatku, jeśli darowizna odbywa się w najbliższym kręgu rodzinnym. Jeśli mieszkanie jest przekazane umową darowizny przez rodziców na dziecko, które zaliczane jest do zerowej grupy podatkowej, to jest możliwe uzyskanie całkowitego zwolnienia z podatku, pod warunkiem jednak zgłoszenia do Urzędu Skarbowego odpowiedniego formularza w ciągu 6 miesięcy od daty przekazania darowizny.

W przypadku umowy darowizny należy pamiętać także o kwestiach związanych z dziedziczeniem. Darowizna nie pozostaje bez wpływu na zachowek, czasem obowiązek zapłaty zachowku może bowiem dotyczyć nie tylko spadkobierców, ale także osób obdarowanych. Do dziecka, któremu przekazane zostało umową darowizny mieszkanie, mogą się zgłosić osoby uprawnione do zachowku i domagać się jego zapłaty.

Należy także pamiętać, że, zgodnie z art. 897 Kodeksu Cywilnego, jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

Nadto darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Darczyńca ma na to okres jednego roku od dnia, w którym dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Umowa dożywocia – na czym polega?

Zgodnie z art. 908 Kodeksu Cywilnego, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Właściciel nieruchomości (rodzic) może zatem przenieść prawo własności na określoną osobę (dziecko) w zamian za dożywotnie utrzymanie lub inne określone świadczenia. Dziecko staje się właścicielem mieszkania, ale w zamian za to musi dożywotnio utrzymywać rodzica, najczęściej oznacza to również umożliwienie rodzicowi zamieszkiwania w domu do chwili jego śmierci.

Umowa ta nie ma żadnego wpływu na spadek, nie wpływa zatem ani na wysokość zachowku ani w ogóle na obowiązek jego zapłaty. Dożywocie bowiem, w przeciwieństwie do darowizny, nie podlega zaliczeniu na zachowek. Umowa o dożywocie opodatkowana jest podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości rynkowej nieruchomości. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy prawa własności nieruchomości. Umowa tego typu również wymaga sporządzenia aktu notarialnego przez notariusza.

Przekazanie mieszkania w treści testamentu.

Trzecia możliwość przekazania dziecku mieszkania to testament, w tym przypadku dziecko stanie się jednak właścicielem nieruchomości dopiero po śmierci rodzica. W polskim prawie istnieje możliwość przekazania konkretnego składnika majątku (w tym przypadku mieszkania) poprzez zapis windykacyjny, przy czym należy pamiętać, że jedynie w testamencie notarialnym można ustanowić ważny zapis windykacyjny. Do nabycia własności nieruchomości dochodzi zatem automatycznie z chwilą śmierci spadkodawcy.

Należy także pamiętać, że każdy testament, w tym testament notarialny zawierający zapis windykacyjny, można odwołać m.in. w ten sposób, że spadkodawca sporządzi inny, nowy testament. Dziecko nie będzie miało zatem pewności, że obiecane mieszkanie ostatecznie faktycznie otrzyma.

Nadto osoba, która otrzymała zapis windykacyjny może być również zobowiązana do zapłaty zachowku. Jeżeli uprawniony do zachowku nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może on żądać od osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny doliczony do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku.

Pomoc Adwokata

Pamiętaj, że jeśli potrzebujesz adwokata, to chętnie Ci pomogę. Doradzam klientom z obszaru całej Polski, w tym również w ramach konsultacji online oraz porad telefonicznych. Zapraszam serdecznie do zapoznania się z moją ofertą oraz do kontaktu!