W sytuacji braku dobrowolnej zapłaty alimentów przez rodzica na dziecko w odpowiedniej wysokości, przepisy prawne umożliwiają podjęcie odpowiednich kroków prawnych, w tym przede wszystkim wystąpienie na drogę postępowania sądowego z powództwem o zasądzenie alimentów. W takim postępowaniu to Sąd określa wysokość, termin oraz sposób płatności alimentów na dziecko. Jednak co można zrobić, jeśli ustalona przez Sąd kwota alimentów stanie się niewystarczająca?
Zgodnie z art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego: w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Podstawą żądania jest wydany wcześniej wyrok lub ugoda w zakresie ustalenia wysokości alimentów.
Kiedy można wystąpić z pozwem o podwyższenie alimentów?
Jak już zostało wspomniane, art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego wskazuje, że podstawą jest zmiana stosunków. Zatem aby można było żądać podwyższenia wysokości alimentów, zmianie muszą ulec okoliczności, od których zależało ustalenie pierwotnej wysokości alimentów, czyli przede wszystkim usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów dziecka czy też zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego do płatności alimentów rodzica, tj. okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Ponadto taka zmiana powinna być istotna i trwała.
Należy przy tym pamiętać, że podstawą powództwa z art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego może być tylko zmiana stosunków, która jest późniejsza w stosunku do daty ustalenia pierwotnej wysokości alimentów. Sąd Najwyższy stwierdził, że powództwo o zmianę wyroku w trybie art. 138 k.r.o. wchodzi w rachubę od chwili zmiany stosunków, nie wcześniej jednak niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty. Sąd bada „zmianę stosunków”, dla stwierdzenia której koniecznym jest ustalenie stosunków pierwotnych (wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt VI RCa 134/19).
Jak uzasadnić pozew o podwyższenie alimentów?
Z upływem czasu zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka zmienia się, dziecko rośnie, dojrzewa, zwiększeniu się ulegają dotychczasowe koszty, czy też pojawiają się nowe wydatki związane z koniecznością zaspokojenia tych usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Już sam upływ czasu i wiek dziecka, determinuje wzrost kosztów utrzymania. Inne są koszty wyżywienia, odzieży i obuwia dla dziecka w wieku 3 lat, a zupełnie inne dla dziecka w wieku 14 lat. Wraz z dojrzewaniem i wzrostem dziecka pojawić się mogą zupełnie nowe usprawiedliwione potrzeby dziecka związane chociażby z zainteresowaniami dziecka, spędzaniem czasu wolnego, czy edukacją.
Szansa na podwyższenie alimentów pojawia się nadto w przypadku, gdy dziecko na czas ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego było zdrowe, a następnie już po uprawomocnieniu się wyroku o alimenty, zaczęło chorować, co doprowadziło do konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów leczenia, dziecko na czas ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego nie chodziło jeszcze do przedszkola, a następnie dziecko poszło do przedszkola lub szkoły i pojawiły się koszty związane ze szkołą i edukacją dziecka, korepetycjami dziecka, przygotowaniami do matury.
Ponadto istotna zmiana siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania alimentacyjnego uzasadnia żądanie zmiany orzeczenia lub umowy alimentacyjnej na podstawie art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Zmiana stosunków, o której mowa w art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, może polegać również na tym, że nastąpią zmiany w sferze osobistej zobowiązanego w tym sensie, że np. możliwości zarobkowe po stronie zobowiązanego do płacenia alimentów rodzica ulegną poprawie. Może zdarzyć się również tak, że możliwości zarobkowe rodzica, z którym dziecko mieszka mogą z biegiem czasu ulec pogorszeniu, np. matka zajmująca się dzieckiem może ulec wypadkowi, stracić pracę, jej możliwości materialne mogą ulec pogorszeniu.
Co zrobić by uzyskać wyższe alimenty na dziecko?
Celem uzyskania wyższych alimentów – w przypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka – należy skierować pozew do właściwego miejscowo Sądu Rejonowego. Powództwo o podwyższenie alimentów można wytoczyć do Sądu Rejonowego właściwego według miejsca zamieszkania dziecka jako osoby uprawnionej do alimentów albo według miejsce zamieszkania rodzica dziecka, którego pozywamy o podwyższenie alimentów.
Zabezpieczenie roszczenia w sprawie o obniżenie alimentów.
W sprawie wszczętej na podstawie art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego dopuszczalne jest żądanie zabezpieczenia roszczenia. Sprawy sądowe często trwają długo, dlatego warto wnioskować o zabezpieczenie roszczenia na czas trwania sprawy w sądzie. Sąd może wtedy podwyższyć alimenty na czas trwania procesu.
Pomoc Adwokata
Pamiętaj, że jeśli potrzebujesz adwokata, to chętnie Ci pomogę. Doradzam klientom z obszaru całej Polski, w tym również w ramach konsultacji online oraz porad telefonicznych. Zapraszam serdecznie do zapoznania się z moją ofertą oraz do kontaktu!